Tematem publikacji „Drudzy w mieście. Życie codzienne ludności polskiej w Legnicy 1945–1948” jest codzienne życie polskiej ludności w Legnicy w okresie tuż po II wojnie światowej. Legnica w 1945 roku stała się siedzibą sztabu Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej i kilkudziesięciotysięcznego garnizonu sowieckiego. Okoliczności współistnienia obcej armii z nowo tworzącą się miejscową społecznością odbywały się w wyjątkowej sytuacji: powojennej odbudowy kraju, na tle kroczącej komunizacji kraju, zawłaszczania przestrzeni publicznej i społecznej przez niedemokratyczny system polityczny, powojennego transferu ludności, gdzie równocześnie zasiedlano Legnicę Polakami i wysiedlano stąd ludność niemiecką.
Kobieta z dziećmi na legnickim Rynku. W tle bryła kościoła św. Piotra i Pawła oraz Stary Ratusz. Fotografia ze zbiorów Elżbiety Grygoś
W jakim stopniu obecność wojsk sowieckich wpływała na życie mieszkańców Legnicy? Na jakie sfery ich egzystencji oddziaływało to najbardziej? Jak bardzo ta sytuacja wyróżniała Legnicę na tle innych miast powojennego Dolnego Śląska?
Autor nie tylko poszukuje odpowiedzi na te pytania ale przywraca także polskim, legnickim osadnikom pamięć opisując ich sprawczość w nowej rzeczywistości. Wszystko to poparte imponującą, benedyktyńską pracą archiwalną: dokumenty na których Autor oparł swoje wnioski, pochodzą z różnorakich archiwów. Autor sięgając do szerokiej palety źródeł, przedstawił w niej drobiazgowy obraz oddziaływania obecności radzieckiej na życie codzienne Polaków. Opisując pionierski okres funkcjonowania powojennej Legnicy, szczegółowo analizuje zagadnienia wchodzące w skład życia codziennego, wskazując przy tym, gdzie i jak mocny był wpływ obecności wojsk ZSRR na egzystencję legniczan w miejscu zamieszkania, w pracy, w szkole, czy w czasie wolnym.
Autorem książki jest Marek Żak. Historyk, doktor nauk humanistycznych, adiunkt, kierownik Działu Historii Górnictwa i Hutnictwa Miedzi w Muzeum Miedzi w Legnicy. Interesuje się powojennymi dziejami Dolnego Śląska, ze szczególnym uwzględnieniem historii Legnicy, czemu daje wyraz w książkach oraz artykułach poświęconych tej tematyce publikowanych na łamach prasy dolnośląskiej. Członek kolegium redakcyjnego rocznika „Legnicki Almanach”.
Legnicki Rynek, 1947 r. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Książka wkrótce trafi do sprzedaży i dostępna będzie we wrocławskim Centrum Historii Zajezdnia oraz pod adresem sklep.zajezdnia.org. Wydawca zapowiada także organizację spotkań promujących wydawnictwo w Legnicy i Wrocławiu.
Książka „Drudzy w mieście” Marka Żaka zwyciężyła w 2. edycji konkursu na wydanie naukowej monografii historycznej – Wydawnictwa Naukowego Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”, w ramach którego ukazują się niepublikowane dotąd monografie historyczne dotyczące powojennej historii Polski i public history.
Uroczystości z okazji pierwszej rocznicy zakończenia II wojny światowej. Na trybunie ozdobionej portretami Stalina i Bieruta stoi mały krucyfiks, 9 maja 1946 r. Źródło: archiwum Beaty Schnel
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Doskonała nauka II - Wsparcie monografii naukowych
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?